ଅମେରିକା ଓ ଚିନ ମଧ୍ୟରେ ନୂଆ ବ୍ୟାପାର ଯୁଦ୍ଧ: ବିଶ୍ବ ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ନୂଆ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ:ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ନୂଆ ନିଷ୍ପତ୍ତି – ଚିନ ଉପରେ 100% ଟାରିଫ୍
ଅମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ନିକଟରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି – ସେ ଚିନ ଦେଶର ଆମଦାନି ସାମଗ୍ରୀ ଉପରେ 100% ଅତିରିକ୍ତ ଟାରିଫ୍ ଲଗାଇଛନ୍ତି ।
ଅର୍ଥାତ୍, ଚିନ ରୁ ଯେ ସାମଗ୍ରୀ ଅମେରିକାକୁ ଆସେ, ସେଥିର ଦାମ ଏବେ ଦୁଇଗୁଣ ହେବ ।
ଏହି ନିୟମ 1 ନଭେମ୍ବର 2025 ରୁ ଲାଗୁ ହେବାକୁ ଯାଉଛି ।
କାହିଁକି ଏହି ନୂଆ ଟାରିଫ୍ ଲଗାଗଲା?
ଚିନ ସରକାର ନିକଟରେ ନିଜର rare earth minerals (ଦୁର୍ଲଭ ଧାତୁ) – ଯେଉଁଗୁଡ଼ିକ ସ୍ମାର୍ଟଫୋନ, ବିଦ୍ୟୁତ ଗାଡ଼ି (EV), ମିଲିଟାରି ଡିଭାଇସ ଇତ୍ୟାଦିରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ – ସେଗୁଡ଼ିକର ଏକ୍ସପୋର୍ଟ ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଲଗାଇଛି ।
ଏହାକୁ ଦେଖି ଟ୍ରମ୍ପ କହିଛନ୍ତି –
“ଚିନ ବିଶ୍ବ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ନିଜ ଇଚ୍ଛାରେ ଚାଲାଇପାରିବ ନାହିଁ। ଅମେରିକା ନିଜ ହିତ ରକ୍ଷା କରିବ।”
ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତିର ପ୍ରଭାବ କେଉଁଠି ପଡ଼ିବ?
ଏହି ନୂଆ ଟାରିଫ୍ ଦେଇ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ବଜାର ଅସ୍ଥିର ହୋଇପଡ଼ିଛି ।
- NASDAQ ଓ S&P 500 ଭଳି ଷ୍ଟକ୍ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ 2%-3% ତଳକୁ ଗଲା ।
- ଅମେରିକାର ଗାଡ଼ି, ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଓ କୃଷି ସାମଗ୍ରୀ ଦାମ ବଢ଼ିଯିବ ।
- ଭାରତ ସହିତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦେଶର ବ୍ୟାପାର ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଅସର ପଡ଼ିପାରେ ।
ଚିନର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା
ଚିନ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ପରେ ନିଜର ପକ୍ଷରୁ ମଧ୍ୟ ଉତ୍ତର ଦେଇଛି ।
ସେମାନେ ଅମେରିକା ଜାହାଜ ଓ ସାମଗ୍ରୀ ଉପରେ ବିଶେଷ port fee ଲଗାଇ ଦେଇଛନ୍ତି ।
ଏହା ସହିତ, ଚିନ-ଅମେରିକା summit (Xi Jinping – Trump କଥାବାର୍ତ୍ତା) ମଧ୍ୟ ସ୍ଥଗିତ ହେବା ସମ୍ଭାବନା ଅଛି ।
ଭାରତ ଓ ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ପ୍ରଭାବ
ଏହି ଟ୍ରେଡ୍ ଯୁଦ୍ଧ ଆଗକୁ ଚାଲିଲେ, ଭାରତ ଓ ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଅର୍ଥନୀତିକ ଅସର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିପାରେ —
- ସ୍ମାର୍ଟଫୋନ, ଲାପଟପ୍ ଓ ବିଦ୍ୟୁତ ଗାଡ଼ି ଦାମ ବଢ଼ିଯିବ ।
- ବାହାର ଦେଶର ଉତ୍ପାଦିତ ଯନ୍ତ୍ର, ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଗୁଡ଼ିକ ଆଣିବା ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚିଳ ହେବ ।
- ଅନେକ ଓଡ଼ିଆ ବ୍ୟବସାୟୀ ଯେମାନେ ଚିନ ରୁ ଉପକରଣ ଆଣନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ନିଜ ବ୍ୟବସାୟ ଉପରେ ଚାପ ପଡ଼ିପାରେ ।
ଜନସାଧାରଣ ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ
ଏହି ଅସ୍ଥିର ବଜାର ପରିସ୍ଥିତିରେ ସାଧାରଣ ଲୋକମାନେ —
- shopping କରିବାରେ ସାବଧାନ ହେଉନ୍ତୁ,
- ଦର ତୁଳନା କରି ଖରିଦ କରନ୍ତୁ,
- ଏବଂ ସମ୍ଭବ ହେଲେ ଭାରତୀୟ ପ୍ରୋଡକ୍ଟ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ।
ସାରାଂଶ
ଅମେରିକା ଓ ଚିନ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲୁଥିବା ଏହି ନୂଆ ବ୍ୟାପାର ଯୁଦ୍ଧ (Trade War) ବିଶ୍ବ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ନୂଆ ଚାଲେଞ୍ଜ ଦେଇଛି ।
ଏହା କେବଳ ଦୁଇ ଦେଶ ନୁହେଁ, ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ମୁଲ୍ୟସ୍ଫୀତି ଓ ବଜାର ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ଫେଲିପାରେ ।